BÀN CÁCH HÓA GIẢI 108 PHIỀN NÃO

Trong tam chướng: nghiệp chướng, báo chướng, phiền não chướng, hành giả thường xuyên đối mặt với phiền não chướng.
Phiền não là trạng thái tâm lý của con người ở mọi thời điểm của cuộc sống. Phiền não (Tiếng Phạn: klesa, tiếng Pali: kilisa, Hán Việt: kiết lệ xá) hàm chứa trong 10 kiết sử (Tham, sân si, mạn, nghi, thân kiến, biên kiến, tà kiến, kiến thủ, giới cấm thủ).
Trong một ngày chỉ tiếp cận một phiền não thì đã làm khổ cho đối tượng thọ nhận.
Còn hai, ba… phiền não thì sao?
Trước khi bàn cách đối trị, xin  độc giả biết qua 108 phiền não.
Đi tìm 108 phiền não trong mối quan hệ:
6 căn, 6 trần, 6 thức cùng với cảm thọ, xúc cảm. Ta thấy 6 căn (nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý) duyên với 6 trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp) thành 6 thức (nhãn thức, nhĩ thức, tỷ thức, thiệt thức, thân thức, ý thức). 6 thức cùng với cảm thọ, xúc cảm hình thành 108 phiền não,
Về cảm thọ có 3 hình thái: ưa, ghét, vô ký (không ưa, không ghét) 6 (thức) x 3 (hình thái) = 18 phiền não
Về xúc cảm có 3 điều: khổ, lạc, vô ký (không khổ, không lạc) 6 (thức) x 3 (điều) = 18 phiền não
Như vậy 6 căn, duyên với 6 trần thành 6 thức, ta được 18 +18= 36 phiền não. Nhưng ứng với 3 thời là quá khứ, hiện tại, vị lai, nên ta nhận được 36 x 3 = 108 phiền não
Đi tìm 108 phiền não qua 2 trạng thái nhiễm ô, thanh tịnh

Thật kỳ diệu! Dù tìm trong mối quan hệ cảm thọ, xúc cảm hay hai thuộc tính nhiễm ô, thanh tịnh thì vẫn đúng 108 phiền não. Vấn đề được đặt ra với hành giả là làm sao biến PHIỀN NÃO thành BỒ ĐỀ.
Phải chăng ngôi chùa xây 108 bậc thang, nếu hành giả vượt qua được sẽ đến bến bờ an lạc. Mỗi ngày nhà chùa cho thỉnh 2 hồi chuông, mỗi hồi 108 tiếng để lòng người an yên. Xâu chuỗi tràng hạt bồ đề, mỗi xâu 108 hạt để người đeo hướng về cội lành. Tùy theo điều kiện mà các xâu chuỗi có thể là ước số hoặc bội số của 108 ví dụ :18, 36, 1080…
Có người bảo vài ba phiền não là quá nhiều. Giải quyết 108 phiền não là điều bất khả thi. Xin thưa đừng có bi quan, ta hãy thực hành CHÁNH NIỆM rồi mọi điều sẽ được hóa giải.
Đức Phật đã dạy 37 phẩm trợ đạo, trong đó BÁT CHÁNH ĐẠO hàm chứa tất cả các pháp môn cho mọi hành giả, đặc biệt cho các cư sĩ tại gia.
Tôi xin đề cập một vài ý kiến trong việc hóa giải phiền não
– Chúng ta thường nghe: “Tâm bình, thế giới bình”
-Bồ đề, phiền não do “Tâm “ tạo. Tâm làm chủ các pháp, tâm tạo tác. Tâm vắng lặng thì mọi phiền não im bặt
-Theo kinh Kim Cang “Ưng vô sở trụ nhi sinh kỳ tâm” (Tâm sinh khi không bám trụ vào đâu)
Thử bàn một số pháp hành:
-Đoạn tận 10 kiết sử: tham, sân, si, mạn, nghi (5 độn sử), thân kiến, biên kiến, tà kiến, kiến thủ, giới cấm thủ (5 lợi sử)
-Phát huy tứ vô lượng tâm “Từ-Bi-Hỷ-Xả” trong mọi thời điểm
-“Lấy nhẫn nhục làm pháp môn tu luyện, lấy trí tuệ để xét đoán việc đời, lấy từ bi để yêu thương tất cả” (Lời Phật dạy)
-Cần có lòng bao dung như biển cả mênh mông, biển trả về bờ mọi uế tạp của thế gian, giữ laị màu xanh biếc làm say đắm lòng người. Khiêm cung với mọi người.
-Mỗi lần đối diện Phật tiền, nhớ điều nầy: “Con nguyện không làm điều ác, chỉ làm việc lành, luôn giữ tâm ý trong sạch” để huân tập thiện căn, xa lìa phiền não.
Hành giả nào dứt trừ được phiền não sẽ đạt quả vị xứng đáng, ai tu nấy chứng. A di đà Phật!
Những người có tu tập tự thân sẽ biểu hiện phong thái tự tin khiến người khác phải tôn trọng.

Tâm Giới Phan Ngọc Thảo