CỨU THƯƠNG (Bậc Sơ Thiện) CHỮA CẢM LẠNH BẰNG NGOẠI KHOA
CHỮA CẢM LẠNH BẰNG NGOẠI KHOA
Cảm lạnh (nhiễm lạnh) là biến cố lạnh một phần hoặc toàn bộ cơ thể do tác động kéo dài của nhiệt độ dưới ngưỡng bình thường trong môi trường lạnh thời gian dài nên không tự điều chỉnh được thân nhiệt khiến nhiệt độ cơ thể bị giảm.
Không chỉ người già thể trạng yếu dễ bị cảm lạnh, hay trẻ nhỏ đội mưa gió tới trường bị ướt, thân nhiệt giảm mà ngay cả người lớn nếu chống chọi, dọn dẹp, dầm mình trong bão lũ nhiều giờ cũng có thể mắc cảm lạnh.
Khi mắc chứng cảm lạnh thường có những biểu hiện như rùng mình, nói líu nhíu, thở chậm một cách bất thường, da lạnh tái, mất phối hợp vận động, mệt ngủ lịm, lãnh đạm…
1. Làm gì khi có người bị cảm lạnh?
Khi thấy có người bị cảm lạnh, những việc cần làm ngay là gọi cấp cứu và theo dõi nhịp thở, nếu có ngưng thở thì thực hiện hô hấp nhân tạo ngay. Di chuyển bệnh nhân ra khỏi chỗ lạnh; nếu không thể mang vào nhà thì bảo vệ bệnh nhân tránh gió, phủ kín đầu, cởi bỏ quần áo ướt (nếu có).
Không dùng nước nóng, miếng sinh nhiệt hoặc đèn toả nhiệt để làm ấm bệnh nhân, thay vào đó bằng áp gạc ấm vào cổ, thành ngực, háng.
Đừng cố gắng làm ấm tay chân vì nhiệt sẽ đẩy máu lạnh về tim, phổi và não, tiếp tục làm giảm nhiệt cơ thể nên có thể dẫn đến tử vong.
Đừng làm ấm bằng cách cho bệnh nhân uống rượu. Không massage hoặc chà xát mạnh cho nạn nhân mà chỉ sơ cứu nhẹ nhàng vì bệnh nhân có nguy cơ ngưng tim.
2. Vài cách “đuổi” cảm lạnh.
- Cháo giải cảm:
Nên cho người bị cảm lạnh ăn cháo giải cảm. Cháo nấu nhuyễn, cho thêm lá tía tô, hành răm, gừng. Khi ăn, nên cúi đầu xuống để mũi hít hơi nóng và mùi tinh dầu của tía tô, hành, gừng. Ăn xong trùm chăn kín từ 10 – 15 phút cho cơ thể thoát mồ hôi là được. Cháo này còn chống xung huyết vùng mũi.
- Đánh gió:
Nhiều bệnh nhân bị hạ đường huyết, bủn rủn chân tay, toát mồ hôi, chân không đứng vững; lúc này biện pháp nhanh và hiệu quả nhất là đánh gió, giải cảm. Có rất nhiều cách đánh gió, giải cảm. Tùy điều kiện cụ thể mà áp dụng.
– Giải cảm với gừng tươi: Lấy một nhánh gừng tươi giã nhỏ với tóc rối, trộn cùng rượu bọc vào miếng vải thưa, đánh gió. Khi đánh gió nhớ đánh xuôi từ trên xuống và tránh các hạch bạch huyết ở mang tai, nách, háng, bên trong khuỷu tay, khoeo chân sẽ nhanh chóng được giải cảm. Mục đích của đánh gió là đưa khí nóng vào cơ thể ngay trên kinh thái dương bằng cách thấm qua da.
Cần lưu ý: Nên chọn củ gừng to, rửa sạch, cho vào cối giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt rồi thoa lên vùng cần đánh gió, lấy bã chà xát cho đến khi người nóng lên. Sau đó, dùng khăn khô lau sạch bã gừng. Cách làm này giúp vùng cơ thể được chà xát sẽ nóng ấm lên, mang lại cảm giác dễ chịu.
– Đuổi gió bằng đồng xu: Dùng 1 đồng xu tròn (hoặc 1 muỗng bằng kim loại cạnh tròn, không bén), 1 chai dầu (cù là, dầu nóng…). Bắt đầu bôi dầu và dùng tay chà xát dọc hai bên cột sống, cổ, vai. Dùng cạnh của đồng xu hoặc muỗng chà vào vùng đó theo chiều hướng lên hoặc xuống. Chà nhiều lần cho mặt da nóng lên hoặc đến khi cơ thể mất cảm giác ớn lạnh và đau nhức cổ gáy thì dừng.
Cần lưu ý là nhiều người tưởng phải chà xát thật mạnh cho tới khi vùng đánh gió bầm tím lên thì mới tốt là không đúng. Vì như thế vô tình đã gây nên xuất huyết dưới da do chà xát quá mạnh.
c) Xông lá:
Nếu cảm lạnh nặng, có thể dùng nồi nước lá xông. Lá xông nấu từ các loại lá thơm chứa tinh dầu, có tác dụng tân ôn giải biểu, trừ phong thông khiếu, kháng sinh khử trùng… gồm: Lá chanh, lá sả, tía tô, kinh giới, bạc hà, lá mít, lá nhãn, cây cứt lợn, lá gừng, lá nghệ, lá tre, hương nhu, ngải cứu. Các thứ lá trên rửa sạch cho vào nồi đổ vừa nước. Dùng lá chuối bịt miệng, đậy nắp nấu sôi. Bệnh nhân được bố trí trong phòng kín, tránh gió lùa. Bệnh nhân trùm kín chăn, ngồi xông từ 15-20 phút.
Khi xông, các loại dược liệu, các chất trong lá sẽ bốc thành hơi nước theo đường hô hấp vào đến tận phế nang. Trong quá trình này sẽ diễn ra sự trao đổi chất với cơ thể. Vì vậy, đường hô hấp sẽ được thông suốt, giảm đau, giảm tiết, hạ khí. Bệnh nhân sẽ bớt đau đầu, giảm chóng mặt và khó thở, da dẻ mềm mại và mát mẻ hơn. Các loại lá khi được nấu lên sẽ tạo thành chất kháng sinh, tinh dầu, có tác dụng chống viêm, thông phế khí, giảm đau, hạ sốt. Tuy nhiên, cũng chỉ nên xông từ 1-2 lần trong một trận cảm vì xông nhiều sẽ bị hao tân dịch, thoát dương, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Cách này dùng trong trường hợp cảm lạnh không ra mồ hôi. Không được áp dụng cho phụ nữ có thai, trẻ em dưới 15 tuổi, người già bị suy kiệt, bệnh nhân thiếu máu, tiêu chảy mất nước, rong kinh, rong huyết.